1. Giới thiệu chung về GPP
GPP (Good Pharmacy Practice – Thực hành tốt nhà thuốc) là một trong những tiêu chuẩn quan trọng do Bộ Y tế quy định để đảm bảo chất lượng dịch vụ dược phẩm và an toàn cho người sử dụng. Một nhà thuốc đạt chuẩn GPP cần tuân thủ các quy trình vận hành nghiêm ngặt từ khâu nhập hàng, bảo quản, bán thuốc, tư vấn cho khách hàng đến kiểm kê và quản lý thuốc.
2. Các yêu cầu chung của Nhà Thuốc đạt chuẩn GPP
Để đảm bảo đạt tiêu chuẩn GPP, nhà thuốc cần đáp ứng các yêu cầu sau:
- Pháp lý: Có Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dược và Chứng chỉ hành nghề dược hợp lệ.
- Cơ sở vật chất:
- Nhà thuốc có địa điểm cố định, diện tích tối thiểu 10m².
- Đảm bảo đủ ánh sáng, sạch sẽ, thoáng mát, tránh ẩm mốc và ô nhiễm.
- Có hệ thống bảo quản thuốc đầy đủ như tủ lạnh bảo quản thuốc đặc biệt, kệ trưng bày khoa học.
- Trang thiết bị:
- Có tủ thuốc, kệ trưng bày, tủ lạnh (nếu bảo quản thuốc yêu cầu nhiệt độ thấp).
- Hệ thống quản lý bằng sổ sách hoặc phần mềm quản lý bán hàng.
- Nhân sự:
- Có dược sĩ phụ trách chuyên môn (đại học hoặc trung cấp với kinh nghiệm theo quy định).
- Nhân viên tư vấn cần có kiến thức cơ bản về dược phẩm và chăm sóc sức khỏe.
3. Quy trình nhập hàng và bảo quản thuốc
a. Kiểm tra và nhập hàng
- Chỉ nhập thuốc từ các công ty dược phẩm, nhà phân phối có giấy phép hợp lệ.
- Kiểm tra kỹ các thông tin:
- Nhãn thuốc (tên thuốc, thành phần, nhà sản xuất, hạn sử dụng).
- Giấy tờ chứng minh nguồn gốc xuất xứ (hóa đơn, phiếu kiểm nghiệm nếu cần).
- Đảm bảo thuốc còn hạn sử dụng, không bị rách bao bì, hư hỏng.
- Ghi chép thông tin nhập hàng vào sổ sách hoặc phần mềm quản lý.
b. Bảo quản thuốc
- Phân loại và sắp xếp thuốc:
- Sắp xếp theo nhóm dược lý hoặc công dụng.
- Nguyên tắc FEFO (First Expired – First Out), ưu tiên bán thuốc có hạn sử dụng gần nhất trước.
- Điều kiện bảo quản:
- Nhiệt độ phòng: 25°C – 30°C đối với thuốc thông thường.
- Tủ lạnh bảo quản thuốc yêu cầu nhiệt độ 2°C – 8°C (vaccine, insulin, thuốc kháng sinh dạng lỏng, v.v.).
- Độ ẩm không quá 70%, tránh ánh sáng mặt trời trực tiếp.
- Kiểm tra điều kiện bảo quản định kỳ, ghi nhận thông số nhiệt độ, độ ẩm hàng ngày.
4. Quy trình bán thuốc
a. Đối với thuốc không kê đơn
- Hỏi rõ triệu chứng và nhu cầu của khách hàng trước khi bán thuốc.
- Tư vấn công dụng, liều dùng, cách sử dụng và tác dụng phụ (nếu có).
- Nhắc nhở khách hàng đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng.
b. Đối với thuốc kê đơn
- Chỉ bán thuốc theo đơn của bác sĩ.
- Kiểm tra tính hợp lệ của đơn thuốc:
- Đơn thuốc ghi rõ họ tên, địa chỉ bệnh nhân, tên thuốc, liều lượng, cách dùng, chữ ký bác sĩ.
- Hướng dẫn khách hàng sử dụng thuốc đúng cách.
- Ghi chép lại thông tin đơn thuốc vào sổ theo dõi.
c. Lưu trữ thông tin bán thuốc
- Đối với thuốc kê đơn, lưu trữ đơn thuốc ít nhất 1 năm để phục vụ kiểm tra.
- Sử dụng phần mềm quản lý để lưu trữ thông tin giao dịch nếu có.
5. Quy trình tư vấn cho khách hàng
- Lắng nghe nhu cầu và tình trạng sức khỏe của khách hàng trước khi tư vấn.
- Giải thích công dụng, liều dùng, cách uống thuốc đúng cách.
- Nhắc nhở về các tác dụng phụ có thể xảy ra và cách xử lý khi gặp phải.
- Hướng dẫn bảo quản thuốc đúng cách tại nhà.
- Hỗ trợ khách hàng khi cần đổi trả thuốc (nếu có chính sách phù hợp và đúng quy định của Bộ Y tế).
6. Quy trình kiểm kê và xử lý thuốc hết hạn
a. Kiểm kê thuốc định kỳ
- Kiểm kê thuốc hàng tháng, hàng quý để đảm bảo số lượng và chất lượng.
- Kiểm tra hạn sử dụng, tình trạng thuốc để xử lý kịp thời.
b. Xử lý thuốc hết hạn, hư hỏng
- Thu hồi thuốc hết hạn, hỏng hóc, không đạt tiêu chuẩn.
- Báo cáo danh mục thuốc cần tiêu hủy lên cơ quan chức năng.
- Tiêu hủy thuốc theo quy định của Bộ Y tế, không vứt bỏ thuốc vào môi trường.
7. Đảm bảo các tiêu chí pháp lý và chất lượng
- Cập nhật các quy định mới từ Bộ Y tế về quản lý dược phẩm.
- Không quảng cáo sai sự thật về công dụng của thuốc.
- Đảm bảo nhân viên luôn được đào tạo, cập nhật kiến thức mới về dược phẩm.
- Giữ gìn môi trường nhà thuốc sạch sẽ, an toàn cho khách hàng.
8. Kết luận
Nhà thuốc đạt chuẩn GPP không chỉ giúp nâng cao uy tín và chất lượng dịch vụ mà còn đảm bảo sức khỏe cộng đồng. Việc tuân thủ quy trình vận hành chặt chẽ giúp nhà thuốc hoạt động hiệu quả, tạo niềm tin với khách hàng và cơ quan quản lý.